"صلح" از ارزش تا ضد ارزش | جایگاه "امنیت متعالیه"
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا ، نشست علمی صلح و عدالت از دیدگاه رهبر انقلاب با سخنرانی شش تن از صاحب نظران و اساتید حوزه و دانشگاه در سالن همایش های بین المللی غدیر دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم برگزار شد.
برپایه این گزارش در ابتدای این نشست علمی حجت الاسلام والمسلمین نجف لک زایی رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به اهمیت پرداختن به موضوع صلح عادلانه عنوان کرد: رهبر انقلاب تأکید دارند که به مسائلی مانند مسأله صلح به صورت علمی توجه شود.
وی افزود: بر همین اساس مناسبات و پیوند صلح عادلانه و امنیت متعالیه باید مورد بررسی قرار گیرد و بر مبنای آن بحث صلح عادلانه تبیین و تشریح شود.
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: در بحث امنیت دو پارادایم داریم که یک پارادایم؛ امنیت متعالیه است که علاوه بر بقای دنیوی، بقای اخروی را هم مورد توجه قرار می دهد.
وی تأکید کرد: صلح عادلانه به لحاظ فلسفه امنیت، ریشه در امنیت متعالیه دارد و بر همین اساس صلح عادلانه متغیر وابسته امنیت متعالیه است اما امنیت متدانیه؛ صلح معنا ندارد و عدالت در آن جایگاهی ندارد.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی ادامه داد: اگر کسی در امنیت به شیوه قرآنی فهم و درک کند؛ به صلح عادلانه می رسد و رهبر انقلاب نیز به همین سبب بر موضوع صلح عادلانه بر مبنای امنیت متعالیه تأکید دارند.
وی ابراز کرد: آیه 9 و 10 سوره ممتحنه به این موضوع اشاره دارد و می گوید: «خدا شما را نهی نمی کند که با آن دسته از کسانی که در دین شما با شما نمی جنگند و شما را از سرزمینتان بیرون نکرده اند روابط عادلانه و نیکو و خوبی داشته باشید» یعنی با دستهای از کشور ها که کافرند؛ اما اشغالگر نیستند با دین شما هم ضدیت نمی کنند و با شما نمی جنگند که دست از دینتان بردارید؛ می توان بر مبنای عدالت، روابط صلح آمیزی داشت.
صلح مادی مبتنی بر مثلث پول و تزویر و سلاح است
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی اضافه کرد: آیه بعدی اشاره دارد که با کسانی که با شما در دینتان می جنگند و اشغالگر هستند و پاسبان اشغالگران هستند؛ حق ندارید ارتباط برقرار کنید و نباید با آن ها رابطه داشته باشید.
وی در ادامه اظهار کرد: رهبر انقلاب فرمودند در نظام های مادی اقتدار متکی به پایه های مادی و بر اساس موضوعاتی مانند پول، سلاح و تبلیغات فریبکارانه است و هرجا لازم شود مزورانه و منافقانه برخورد می کنند؛ اما در الگوی اسلامی، این اقتدار متکی به عوامل الهی و ارزشی و ایمان به خدای متعال است.
حجت الاسلام والمسلمین لک زایی تصریح کرد: تمایز بین دو مکتب در این دو آیه است؛ آنجا که صلح ظالمانه است یا با محوریت سلطه یا پول و یا تزویر است؛ یعنی صلح غیرعادلانه طبق فرمایش رهبری می تواند مبتنی بر این پایه ها باشد بطوریکه گاهی افراد را تطمیع می کنند، گاهی تهدید می کنند و گاهی آنها را فریب می دهند تا قراردادهای سلطه گرانه را بپذیرند.
وی تأکید کرد: اما صلح عادلانه مبتنی بر ارزش های الهی است و چیزی را با ملاک های غیر دینی و الهی تحمیل نمی کند و رهبرانقلاب نیز فرمودند صلح تحمیلی بدتر از جنگ اس و صلح باید بر مبنای عدالت و به دور از اغراض قدرت مداران عالم باشد.
وی ادامه داد: ایشان بین صلح و عدالت نسبت سنجی کردند که کدام یک مقدم اند که حاصل آن این است که عدالت از صلح بهتر و بالاتر است؛ از این رو صلحی که عادلانه نباشد صلح به حساب نمی آید و به طور کلی صلح بطور مطلق ارزش نیست بلکه صلح عادلانه یک ارزش است.
استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: نیاز است مطالعات صلح به عنوان رشته و یا یک گرایش علمی مورد توجه قرار گیرد و بر مطالعات بین رشته ای مخصوصاً از نظر علوم اسلامی تأکید شود چون ادبیات امروز ما قوی نیست چراکه هرچند به لحاظ پیشینه مبانی ما قوی است، اما باید این مبانی به زبان روز، با ادبیات امروز و ناظر به بحث های امروز تقریر شود.
صلح عادلانه قابلیت تبدیل شدن به گفتمان اساسی نظام اسلامی را دارد
در ادامه این نشست دکتر داود عامری دبیر کل مجمع جهانی صلح اسلامی به تبیین جایگاه صلح عادلانه در اندیشه رهبر انقلاب پرداخت و گفت: موضوع صلح عادلانه می تواند به یکی از گفتمان های اساسی نظام اسلامی تبدیل شود.
وی افزود: امام خمینی(ره) می فرمایند که« امیدواریم صلح جهانی برپایه استقلال ملت ها شکل گیرد» و رهبر انقلاب نیز تأکید دارند که حکومت علوی بشر را به عدالت، آرامش، ایمان به معنویت، صفا و برادری، صلح و دوستی حقیقی می رساند و همین موضوعات می تواند پایه گفتمانی ما در این موضوع قرار گیرد.
دبیر کل مجمع جهانی صلح اسلامی تصریح کرد: صلح در همه ادیان الهی و دوران های زندگی بشر به عنوان نیاز و مطالبه اولیه و الگوی مفهومی مشترک مورد نظر بوده است و در حال حاضر نیز پیچیدگی تهدیدات و گستردگی مخاطرات، این موضوع را به دغدغه عمومی تبدیل کرده است.
وی اضافه کرد: زمینه مخاطره آمیز زندگی بشر، زمینه را برای زندگی متعالی سخت کرده است و در سراسر تاریخ نیز اتفاقات مختلفی افتاده تا انسان ها بتوانند کنار هم زندگی مسالمت آمیز و سعادت بخشی را دنبال کنند.
عامری، سازمان ملل متحد را ابزار ناکارآمدی برای تحقق صلح عادلانه در جهان دانست و خاطرنشان کرد: یکی از اقدامات کشورهای مختلف برای ایجاد صلح، تأسیس سازمان ملل متحد بوده تا از این طریق، مبانی صلح و امنیت در دنیا مراقبت شود اما همه دستگاه های بین المللی مانند سازمان ملل متحد که با این هدف تشکیل شده اند، از کارآمدی مناسب برای تحقق این اهداف برخوردار نیستند.
وی ادامه داد: بیش از 64 درصد ادبیات موجود بین مسؤولان، دیپلمات ها و افرادی که در حوزه مدیریت جهانی فعال هستند به مفاهیم صلح، عدالت و امنیت اختصاص دارد که نشان می دهد این موضوع چقدر برای بشر مهم است.
دبیر کل مجمع جهانی صلح اسلامی تأکید کرد: صلح عادلانه می تواند این صلح و امنیت را در دنیا فراهم کند و این موضوع که براساس اندیشه های مقام معظم رهبری که حکیم انقلاب اسلامی است می تواند ما را صاحب گفتمان پیش برنده در جهان کند.
وی ابراز کرد: امروز در دنیا تبلیغات فراوانی در حوزه صلح پایدار می شود اما طرح مسأله صلح عادلانه می تواند جهت گیری نظام در حوزه روابط خارجی را مشخص کرده و زیرساخت های دیپلماسی ما را تنظیم کند.
عامری افزود: نظریه صلح پایدار در طول تاریخ نتوانسته به آنچه گفته است وفادار بماند چراکه این صلح برپایه اجبار ملت ها و صلح منفی استوار است و کاهش زمینه های تعارض و مخاطرات جنگ را مورد توجه قرار می دهد.
ناکارآمدی صلح پایدار
وی در ادامه اظهار کرد: صلح پایدار یک نظریه ناقص و ناکارآمد است و اگر جمهوری اسلامی با گفتمانی عالی تر همپون صلح عادلانه در سطح جهان نظریه ای را پرچمداری کند، نخبگان جهان با ما همراه می شوند.
دبیر کل مجمع جهانی صلح اسلامی ابراز کرد: ایجاد امنیت و آرامش، پیگیری کرامت انسان و نگاه توأمان حق و تکلیف، مسؤولیت پذیر کردن طرفین برای تحقق اهداف، رویکرد سلبی و ایجابی توأمان، الزامات تشویقی و تنبیهی و توجه به مسائل مادی و معنوی از ویژگی های گفتمان صلح عادلانه است.
وی افزود: وقتی صحبت از کرامت انسانی می کنیم یک گام بالاتر از حقوق بشر مطرح می شود اما امروز صلح پایدار، صلح و آرامش را منهای عدالت دنبال می کند و نیاز است تا با تبیین صلح عادلانه، نیاز و مطالبه بشریت به طرح مباحث امنیت و صلح را با گفتمان ایرانی اسلامی به ویژه در حوزه کرامت، صلح و عدالت مطرح کنیم.
عامری ادامه داد: ما با همین گفتمان، برای آسیای غربی آرامش و صلح آورده ایم اما چیزی که دشمن از ما ترسیم می کنند برخلاف آن است و امروز نیاز است همانطور که رزمندگان ما در صحنه جهاد رفته اند؛ اندیشمندان و نخبگان نیز باید حرکت کنند تا آرمان ها را با اندیشه ها مستحکم تر کنند.
وی اضافه کرد: شرایط منطقه و جهان امروز دستخوش تغییر شده است و به تعبیر رهبر انقلاب در پیچ تاریخی هستیم و در باز تنظیم قدرت در دنیا، اگر اندیشه مترقی برای مدیریت دنیا براساس اندیشه های اسلامی تعریف نکنیم جای خود را در مناسبات قدرت در جهان پیدا نخواهیم کرد.
عامری در پایان خاطرنشان کرد: ما باید نخبگان و سازمان های مردم نهاد و مراکز فرهنگی که مسلمانان در آن مشغول به فعالیت هستند را انگیزه مند کنیم که با هر امکانی که دارند در این عرصه وارد شوند و نباید از آزمون و خطا بترسیم تا بتوانیم پیامد های مثبت را برای تمدن اسلامی در آینده رقم بزنیم.
جایگاه صلح و عدالت در آیات و روایات
دکتر لاله افتخاری نماینده سابق مجلس و استاد دانشگاه دیگر سخنران این همایش بود که به بیان سخنانی پیرامون جایگاه صلح عادلانه در آیات و روایات پرداخت و تصریح کرد: صلح و عدالت در اندیشه مقام معظم رهبری و در قرآن و روایات جایگاه برجسته ای دارد و رهبر انقلاب به مناسبت های گوناگون فرمایشات حکیمانه ای پیرامون موضوع صلح عادلانه داشته اند.
وی افزود: صلح و عدالت دو مفهوم مرتبط با یکدیگر هستند که در تمامی عصرها مورد مطالبه مردم بوده است و افراد تأثیرگذار در تاریخ نیز در راستای تحقق این دو امر تلاش های فراوانی داشته اند که نشان دهنده فطری بودن صلح و عدالت است.
نماینده سابق مجلس ادامه داد: این دو موضوع از مشترکات مذاهب اسلامی، ادیان و جامعه بشری است و صلح در اسلام مورد توجه قرار گرفته و در 140 آیه از قرآن به صلح و ریشه های آن اشاره شده است.
افتخاری با اشاره به اقسام صلح عنوان کرد: صلح اقسام مختلفی دارد و براساس حوزه های مختلف ارزش گذاری می شود که شامل صلح مثبت و منفی است که صلح میان رژیم های عرب منطقه و اسرائیل و صلح صفین از جمله صلح های ظالمانه است که به تعبیر رهبر انقلاب، سازش ظالمانه از جنگ هم بدتر است.
وی اضافه کرد: صلح مثبت نیز به جهت رعایت حال مسلمانان مورد توجه قرار دارد و سبب ترک مخاصمه برای حفظ مصالح مسلمانان می شود که، صلح حدیبیه و صلح امام حسن(ع) در زمره این نوع از صلح قرار می گیرند.
استاد دانشگاه ادامه داد: استکبار، استثمار و استحمار سرمنشأ تمام نزاع های بشر در طول تاریخ است و بر همین اساس سه عنصر زر و زور و تزویر همواره مورد استفاده بوده است اما قرآن کریم تأکید می کند که « ان الباطل کان زهوقا»
افتخاری تأکید کرد: قوام حیات انسانی به عدالت است و رهبر انقلاب نیز تأکید دارند که عدالت امری فطری و ضروری برای بشر است و حقایق بشری با گذشت زمان تغییر نمی کنند و انسان ها همواره عدالت را دوست داشته و به آن نیاز دارند.
وی در ادامه ابراز کرد: رهبر انقلاب از ترکیب دو واژه صلح و عدالت، صلح عادلانه را بیان می کنند و آمریکا را تهدیدی برای صلح جهانی دانسته و حکومت علوی را الگوی راه حل مشکلات بشر می دانند.
افتخاری در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: صلح به تنهایی مقبول نیست ولی هرجا همراه با عدالت باشد ممدوح است و به دنبال صلح است اما نه صلح ادعایی و تحمیلی استکبار و این دیدگاه رهبر انقلاب مبتنی بر آموزه های قرآن و عترت است.
مبانی فقهی صلح عادلانه
حجت الاسلام والمسلمین علی اکبریان عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی نیز در این نشست علمی به تبیین نظرات فقهی رهبر انقلاب در حوزه صلح عادلانه پرداخت و تأکید کرد: بسیاری از فقهای ما درباره صلح با دشمنان نظر داده اند و این مسأله را مطرح کرده اند که آیا صلح با غیر مسلمانان به حکم اولی جایز است یا نه؟
وی افزود: یک تلقی این است که اصل بر جهاد است و صلح در حالت عارضی قرار دارد و معتقدند با رجوع به ادله فقهی صلح، آن را مطلقاً جایز نکرده اند و فقط در جایی که کفار تقاضای صلح کنند جایز است نه اینکه مسلمانان ابتدا صلح کنند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: صاحبان این نظریه به آیه 61 سوره انفال اشاره می کنند و معتقدند اگر آنها برای صلح تمایل نشان دادند تو هم تمایل نشان بده؛ یعنی اگر آنها آمدند صلح کن و اگر نیامدند حق ندارید برای صلح با آنان پیش قدم شوید.
وی اضافه کرد: نظر و اندیشه رهبری در تبلیغ صلح و دفاع از صلح با این نگاه بسیار متفاوت است و پاسخ های ایشان یکی از چالشی ترین مباحث صلح است.
حجت الاسلام والمسلمین علی اکبریان ادامه داد: آنچه در این آیات و روایات حرام است این است که در حال قدرتمند بودن سستی کنیم چراکه این موضوع ما را به سمت صلح ذلت بار هدایت می کند.
وی تأکید کرد: اگر ما صلحی کنیم که از روی سستی نبوده و از روی اقتدار پیشنهاد صلح بیان شود، ایرادی ندارد و صلح از روی سستی و خواری، نهی شده است.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: در اسلام صلحی که از روی اقتدار است و از روی ضعف نیست و خاستگاه آن سستی و ذلت نیست، جایز است.
صلح مقتدرانه زمینه ساز عدالت
وی در ادامه اظهار کرد: صلح عادلانه آن گفتمانی که قابل تعامل در دنیا است؛ گفتمانی که می توان بر آن پافشاری حقوقی کرد و جمع بین المللی را با آن متقاعد کرد.
حجت الاسلام والمسلمین علی اکبریان ابراز کرد: ادبیات فقهی ما، صلح مقتدرانه را بیان می کند که مبنای فقهی صلح عادلانه است و باید دانست که تمام صلح های غیر عادلانه صلح غیر مقتدرانه است.
وی افزود: صلح فقهی ما صلح مقتدرانه است اما ادبیات گفتمانی ما در فضای زر و زور و تزویر، قابل بیان نیست بلکه یک گفتمان ظاهری داریم که صلح عادلانه است و آنچه ما را به صلح عادلانه می رساند؛ تحصیل قدرت است.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه اظهار کرد: امروز گفتمان واقعی در پشت صحنه دیپلماسی در جهان، بحث قدرت است بگونه ای که باید آنقدر قدرتمند شد که دشمن از ما بترسند و طمع تجاوز به ما نکنند.
وی ابراز کرد: ادبیات رهبر انقلاب در نامگذاری سال ها؛ تماماٌ در تحصیل این است که قدرت نظام تثبیت شود چراکه امروز لغزشگاه ما که در مقام چانه زنی بین المللی ضربه می خوریم؛ اقتصاد است و به همین سبب از این طریق وارد می شوند تا نظرات خود را بر ما تحمیل کنند.
حجت الاسلام والمسلمین علی اکبریان افزود: امروز برای ایجاد راهبرد به سوی صلح عادلانه باید قدرت داشته باشیم چون در نظام قدرت در جهان نمی توان جز با قدرت صحبت کرد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: صلح عادلانه در ادبیات رهبری، صلح حداقلی است و مسائلی دیگر بیش از حقوق مانند کرامت و ایمان مورد نظر است و ایمان و اندیشه فراتر از حقوق است.
مشکلات صلح پایدار
پاک آیین معاون بین الملل دفتر حفظ و نشر آثار دفتر رهبر معظم انقلاب نیز دیگر سخنران این نشست علمی بود که پیرامون مسأله صلح به ایراد سخن پرداخت و ادامه داد: بحث صلح دغدغه ای در طول تاریخ وجود داشته و فلاسفه نظرات متفاوتی داشته اند.
وی افزود: در قرن 18 میلادی که زمان جنگ در اروپا بود، بحث صلح پایدار مطرح شد که این بحث توسط کانت منتشر و تا امروز هم یکی از مبانی سازمان ملل است.
معاون بین الملل دفتر حفظ و نشر آثار دفتر رهبری تصریح کرد: هرچند که مبانی کانت توانست به پایدار بودن صلح کمک کند اما در دوران های دیگر این نظریه دچار چالش شده است.
وی صلح پایدار را ناکارآمد خواند و خاطرنشان کرد: امروز صلح پایدار ناکارآمد است و به همین دلیل نیاز است تا گفتمان جدید با عنوان صلح عادلانه مطرح شود.
پاک آیین اضافه کرد: امروز دو پایه نظریه کانت که عقلانیت و اخلاق بوده است دپار بحران جدی شده است بطوریکه فوکویاما که نظریه پایان تاریخ را ارئه می دهد، بر جنگ نهایی خیر و شر تأکید می کند و منازعه تمدن های هانتینگتون هم نگاه جنگ طلبانه به آخر تاریخ دارد.
وی تأکید کرد: اخلاق نیز در غرب دچار بحران جدی شده است و امروز بحث اخلاق زدایی به عنوان یک اصل اساسی در نظر گرفته شده است و غربی ها معتقدند هیچ ضرورتی ندارد قدرتمندها به اخلاق پایبند باشند.
معاون بین الملل دفتر حفظ و نشر آثار دفتر رهبری ابراز کرد: برعکس جهان غرب، متفکران شیعه مانند شهید صدر، شهید مطهری، امام خمینی(ره) و رهبر انقلاب همواره صلح را لازم می دانند اما مقدمه آن را عدالت می دانند که هم مبتنی بر عقلانیت و هم اخلاق و هم دارای کرامت انسانی است.
وی ادامه داد: مجموعه هایی که دنبال گفتمان سازی هستند باید ناکارآمد بودن صلح پایدار بودن را مطرح کنند و گفتمان صلح عادلانه به عنوان نظریه انقلاب باید در مجامع بین المللی مطرح شود.
پاک آیین در پایان ابراز کرد: اگر بتوانیم به صورت نظری این گفتمان را مطرح، رایج و بعد غالب کنیم بعد از آن می توانیم از وزارت خارجه و دیپلمات ها بخواهیم این گفتمان را مورد استفاده قرار دهند.
جایگاه قدرت عادلانه در منظومه فکری رهبر انقلاب
حجت الاسلام والمسلمین سید ابوالحسن نواب رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی به عنوان سخنران پایانی به بیان مطالبی پیرامون صلح و عدالت پرداخت و عنوان کرد: رهبر انقلاب بیش از همه قدر صلح را می دانند چون جنگ را از نزدیک دیدند و در آن حاضر بودند و آن را با همه وجود لمس کردند.
وی افزود: ایشان در نسخه ای نیز که برای فلسطین اشغالی صادر کردند فرمودند که ما نمی خواهیم در آنجا حتی حقی از یهودیان سلب شود و همه کسانی که متولد فلسطین هستند باید در یک رفراندوم شرکت کرده و آینده خود را مشخص کنند.
رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی تصریح کرد: ایشان معتقدند که صلح باید عادلانه باشد و بگونه ای طرف ضعیف نباشد که از روی ضعف صلح را بپذیرد بنابراین آنچه از اقتدار نظامی می فرمایند و برای کشورهای دیگر نیز این اقتدار را پیشنهاد می کنند به همین خاطر است تا کشورهای اسلامی از روی ضعف و زبونی صلح را نپذیرند بلکه از روی اختیار بپذیرند.
وی اضافه کرد: رهبر انقلاب قدرت را هم عادلانه می خواهند و به همین سبب نیز استفاده از سلاح های غیر متعارف را حرام می دانند و عدالت را در این موضوع هم رعایت می کنند و قدرت را هم عادلانه می خواهند.
حجت الاسلام والمسلمین نواب قدرتمند شدن را یکی از الزامات دولت های اسلامی دانست و خاطرنشان کرد: صلح باید مبتنی بر قدرت و عدالت و به دور از تسلیم و ترس باشد و رهبر انقلاب نیز می فرمایند باید قدرتمند باشیم ولی عدالت، عقلانیت، اخلاق و انسانیت را در این اقتدار در نظر می گیرند و معتقدند اقتداری دارای چارچوب های اخلاقی باشد.
قدرت ملت ها زمینه ساز اقتدار کشورها
وی ادامه داد: از این رهگذر، چیزی که سازمان ملل با حق وتو مشخص کرده عادلانه نیست چراکه همه کشورهای اسلامی یک حق وتو هم ندارند، بنابراین ساختار سازمان ملل هم عادلانه تنظیم نشده است.
رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی تأکید کرد: کشورها اسلامی باید با اقتدار خود که در ادبیات رهبری فراتر از اقتدار ناشی از حکومت هاست و اقتدار متکی بر ملت ها است، مقتدرانه در برابر ظلم بایستند و لذا به کشورهای اسلامی توصیه می کنند که همراه مردم باشید چون قدرت اصلی متعلق به ملت ها است.
وی افزود: ادبیات رهبری مبتنی بر صلح عادلانه و حق مبتنی بر مردم سالاری دینی است چراکه مردم سالاری دینی جزئی از قدرت نهفته کشورها است که اگر این قدرت تعریف شود، قدرتی فوق العاده است.
حجت الاسلام والمسلمین نواب در ادامه ابراز کرد: اگر کسی بخواهد منظومه فکری رهبر در صلح مبتنی بر عدالت را تعریف کند، باید مردم سالاری دینی یعنی دولت همراه با ملت و ملت همراه با دولت را تعریف کند.
وی افزود: بخشی از جوانان شش کشور ایران، عراق، سوریه، افغانستان، پاکستان و لبنان به کمک ملت سوریه آمدند و معجزه آن را همه جهان دیدند که اگر این مردم سالاری به میدان بیاید از همه ابزارها و سلاح ها کارآمدتر است.
رییس دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: قدرت ملت ها، قدرتی نهفته است که اگر همراه دولت ها باشد، صلح مبتنی بر قدرت و نه از سر تسلیم و ترس و توصیه شده قدرت ها شکل می گیرد و با این نسخه ملت ها می توانند در برابر دشمنان ایستادگی کنند./872/ز۵۰۱/س
خبرنگار: وحید کوچک زاده